Reforma prawa rodzinnego w 2021 roku wprowadza alimenty natychmiastowe. Ustawodawca przygotowując projekt przepisów kierował się przede wszystkim dobrem dziecka. Czym są alimenty natychmiastowe, jakie inne uproszczenia dla rodziców i dzieci wprowadza reforma?
W 2021 roku wprowadzono zmiany Kodeksu prawa rodzinnego i opiekuńczego w kwestii alimentów. Dotychczas procedura ich uzyskania była długotrwała i wiązała się z wieloma rozprawami sądowymi. Dotychczas obowiązujące przepisy umożliwiały daleko idąca bezkarność alimenciarzy, którzy generalnie nie płacili swoich zobowiązań. Przepisy w kwestii egzekwowania obowiązku alimentacyjnego wprowadzone przez Ministerstwo Sprawiedliwości w 2017 roku pozwoliły na wzrost ich ściągalności o ponad 230%. Natomiast reforma prawa rodzinnego w 2021 roku wprowadza alimenty natychmiastowe. Ustawodawca przygotowując projekt przepisów kierował się przede wszystkim dobrem dziecka.
Na czym polega przełom w sytuacji dziecka?
Nowelizacja Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego oraz innych ustaw dotyczących przyznawania alimentów stawia sobie za cel poprawę sytuacji dziecka, które nie powinno ponosić konsekwencji rozwodu rodziców. Wprowadzona formuła alimentów natychmiastowych nie zamyka rodzicom drogi ubiegania się o alimenty na dotychczasowych zasadach. Alimenty natychmiastowe są przełomem, gdyż dziecko nie będzie miesiącami pozbawione pieniędzy na zaspokojenie swoich potrzeb.
Ustawodawca podkreśla, że nowelizacja jest również sposobem na wzmocnienie pozycji rodziny, przyczyniając się jednocześnie do ochrony dzieci, które nie powinny cierpieć z powodu uchylania się rodziców od swoich obowiązków. Podkreśla także znaczenie rodzinnego postępowania informacyjnego, którego celem jest pomoc w rozwiązaniu problemów rodziny, a także mediacji między rodzicami w kwestii opieki nad nimi.
Co to są alimenty natychmiastowe?
Alimenty natychmiastowe służą zapewnieniu dziecku środków finansowych na jego utrzymanie w zakresie nie tylko podstawowych potrzeb życiowych, ale również na naukę, rozwój umysłowy i fizyczny, a także na leczenie w przypadku dzieci chorych. Ustawa znacznie skraca uzyskanie alimentów w tak zwanym nakazowym postępowaniu alimentacyjnym. Złożony przez rodzica pozew o wydanie alimentacyjnego nakazu zapłaty jest rozpatrywany niezwłocznie. Ustawodawca przewiduje tu termin do 14 dni od momentu wniesienia pozwu. Sąd ma obowiązek najpóźniej 14 dnia wydać alimentacyjny nakaz zapłaty z natychmiastowym wykonaniem. Jest to niezwykle korzystne rozwiązanie dla wielu samotnych rodziców, głównie matek, które musiały miesiącami czekać na decyzję sądu w sprawie świadczenia alimentacyjnego.
Jaka jest procedura ubiegania się o alimenty natychmiastowe?
Osoba ubiegająca się o przyznanie alimentów natychmiastowych może je otrzymać niezwykle szybko dzięki uproszczeniu formalności. Polega ono przede wszystkim na składaniu pozwu na specjalnie do tego celu przygotowanych formularzach, które są dostępne w internecie, co pozwala uniknąć wydatków na profesjonalnych pełnomocników trudniących się udzielaniem pomocy w staraniach o uzyskanie alimentów. Są one niezwykle proste do wypełnienia. Poza odpisem aktu urodzenia dziecka nie dołącza się żadnych innych dokumentów. Przejście całej procedury ułatwi z pewnością także wsparcie naszych adwokatów ze Szczecina od prawa rodzinnego.
Jaka jest wysokość świadczeń?
Zgodnie z wprowadzoną nowelizacją przepisów Kodeksu prawa rodzinnego i opiekuńczego wysokość alimentów będzie uzależniona od liczby dzieci w rodzinie, a także minimalnego wynagrodzenia za pracę, co pozwala ustalić precyzyjnie stawkę:
- dla jednego dziecka na poziomie 21% minimalnego wynagrodzenia,
- dla dwójki dzieci 19%,
- dla trójki dzieci 17%,
- dla czwórki dzieci 15%,
- dla piątki i więcej dzieci 13%.
Przyznanie alimentów natychmiastowych pozwala rodzicom na ubieganie się o podwyższenie alimentów na podstawie przepisów, które obowiązywały dotychczas.
Jakie dodatkowe elementy zawiera reforma prawa rodzinnego?
Reforma prawa rodzinnego przewiduje świadczenie obowiązku alimentacyjnego do 25. roku życia dziecka z wyłączeniem tego z orzeczeniem o stopniu niepełnosprawności. W pewnych wyjątkowych okolicznościach sąd może przedłużyć obowiązywanie świadczenia ze względu na okoliczności nie pozwalające mu utrzymać się samodzielnie. Poza tym wprowadzenie rodzinnego postępowania informacyjnego dla małżeństw z dziećmi ma na celu pojednanie małżonków lub przeprowadzenie rozwodu lub separacji z uwzględnieniem dobra dzieci. Temu mają służyć darmowe mediacje, które jednak nie dotyczą sytuacji, gdy małżonek znęca się nad rodziną.
Nowe przepisy wprowadzają obowiązek zawiadamiania prokuratury w przypadku prowadzenia przez sądy spraw wszczętych z urzędu o ograniczenie lub pozbawienie władzy rodzicielskiej z powodu podejrzenia zagrożenia dobra dziecka, co ma w szczególny sposób je chronić i zapobiegać tragediom. Poza tym przesłuchiwanie dzieci ma się odbywać w przyjaznych pokojach, w poczuciu bezpieczeństwa i swobody wypowiedzi. Projekt zakłada w sprawach o ustalenie lub zaprzeczenie pochodzenia dziecka obowiązek przeprowadzania badania DNA, co usprawni postępowanie i będzie służyło jego dobru.