Rodzice mają prawo, a nawet obowiązek utrzymywania kontaktów z dzieckiem niezależnie od władzy rodzicielskiej. Zgodnie z prawem osoby po rozwodzie, nawet jeśli nie utrzymują wzajemnych relacji, muszą zagwarantować dziecku możliwość kontaktu z każdym rodzicem, bez względu na to, które z nich uzyskało sądownie prawo do opieki. Dotyczy to przede wszystkim przebywania z dzieckiem podczas odwiedzin, spotkań, wyjazdów poza miejsce jego stałego pobytu, a także bezpośredniego porozumiewania się, np. poprzez środki komunikacji elektronicznej.
Kiedy może dojść do egzekucji kontaktów z dzieckiem?
Niejednokrotnie zdarza się, że po sądowym orzeczeniu sposobu realizowania kontaktu z dzieckiem lub ugodzie zawartej przez rodziców i zatwierdzonej przez Sąd, dochodzi do przypadków niewykonywania albo niewłaściwego wykonywania obowiązków płynących z tego typu tytułów. Przykładowo, rodzic, któremu przyznano prawną opiekę nad dzieckiem, utrudnia lub uniemożliwia kontakt z drugim rodzicem. Kolejnym przykładem może być sytuacja, w której rodzic uprawniony do kontaktów zabiera dziecko poza miejsce zamieszkania, po czym nie wraca z nim o ustalonej porze. Podobnych okoliczności może być znacznie więcej. W każdym z nich chodzi o zaistniały fakt pewnych nieprawidłowości w kontaktach z dzieckiem, które są regulowane prawnie. W takich przypadkach pokrzywdzony rodzic może sięgnąć po określone środki prawne w celu wyegzekwowania kontaktów.
Egzekucja kontaktów z dzieckiem – postępowanie
W sytuacji, gdy pomiędzy rodzicami istnieje konflikt dotyczący kontaktów z dzieckiem (np. utrudnianie kontaktów, niewywiązywanie się z ustalonych zasad dotyczących kontaktów) i nie są oni w stanie dojść do samodzielnego porozumienia, istnieje możliwość zwrócenia się do sądu z wnioskiem o rozstrzygnięcie tej sprawy. Postępowanie w sprawie wyegzekwowania kontaktów z dzieckiem regulowane jest przez Kodeks postępowania cywilnego (art. 59815-59821). W ramach obowiązującego prawa sąd może wymierzyć sankcję pieniężną rodzicowi, który narusza ustalone zasady kontaktów z dzieckiem, na rzecz rodzica pokrzywdzonego. Aby wszcząć takie postępowanie, niezbędny jest oczywiście wniosek pokrzywdzonego rodzica. Nasza kancelaria adwokacka ze Szczecina zapewnia kompleksową pomoc zarówno przy przygotowywaniu takich wniosków, jak i zapewnia profesjonalne wsparcie w toku postępowania.
Wyróżniamy dwie podstawowe fazy postępowania w sprawie wyegzekwowania kontaktów z nieletnim:
- faza zagrożenia nakazaniem zapłaty oznaczonej kwoty pieniężnej. W tej fazie nie dochodzi jeszcze do nałożenia sankcji finansowej, lecz dopiero do zagrożenia nią. Co ważne, wniosek taki może złożyć zarówno osoba, która ma prawo do opieki nad dzieckiem, jak i uprawniona do kontaktów z nim, a nawet rodzic, któremu zakazano wcześniej kontaktów z nieletnim – jeśli czuje się pokrzywdzony w tej kwestii. Nie ma minimalnej ani maksymalnej kwoty takiej kary. Jej wysokość powinna być jednak na tyle dotkliwa, aby była możliwość skutecznego wyegzekwowania kontaktów z dzieckiem.
- faza nakazania zapłaty oznaczonej kwoty pieniężnej. Jeśli po zagrożeniu nakazaniem zapłaty określonej sumy pieniężnej w pierwszej fazie postępowania, rodzic nadal nie wykonuje swoich obowiązków należycie, sąd może nakazać zapłaty na rzecz wnioskodawcy. Aby jednak sąd wydał postanowienie nakazujące zapłatę, konieczne jest złożenie oddzielnego wniosku. Oczywiście przed rozstrzygnięciem sprawy sąd wysłuchuje obu stron. Co ważne, nakazanie zapłaty ustalonej sumy pieniężnej możliwe jest za naruszenie kilku obowiązków z osobna. Jeśli więc istnieje więcej przewinień ze strony osoby utrudniającej kontakty z dzieckiem, kary za poszczególne naruszenia mogą się kumulować.